Velayette Çocuğun Fikri Sorulur Mu?   

Velayette çocuğun fikri sorulur mu? sorusuna Av. Ömer KARTAL şöyle cevap vermektedir.                    

(Av. Ömer KARTAL’IN web sitesinden alıntıdır.)

Velayette Çocuğun Fikri Sorulur Mu?

Velayet Nedir?

(Kaynak 1) Her çocuk erginleşinceye kadar (olgunlaşıncaya kadar) anne ve babasının velayeti altındadır. Eğer anne ve baba evli ise, velayet tek taraflı değildir, iki taraf da birlikte kullanır. Fakat boşanma halinde, eğer çocuk ergin değilse, çocuk kime bırakıldıysa vekalet hakkını o kullanmaktadır. Eğer evlenilmeden önce çocuk sahibi olunmuşsa, vekalet hakkı anneye aittir.

(Kaynak 2) Aynı zamanda velayet, çocuğun korunması amacıyla konulmuş hukuksal kanunlardır. Çocuğun ihtiyaçlarının karşılanması, sağlıklı bir ortamda büyümesi gibi durumlara hizmet etmektedir.

1. Velayetin Kime Verileceğine Nasıl Karar Veriliyor?

(Kaynak 1) Velayetin kimde kalacağına karar verilirken aslında amaç, çocuğun en iyi şartlarda büyümesini sağlamaktır. Çocuğun anne veya babasından mahrum kalmamasından ziyade çocuk için ideal olan taraf velayet hakkında büyük bir önem taşıyor.

1. Çocuğun Yaşı Önemli Midir?

(Kaynak 1) Çocuğun yaşına göre karar değişmektedir:

• 0-3 yaş arasında çocuklar, anne şefkatine daha fazla ihtiyaç duyduğu için velayet anneye verilir.
• 3-7 yaş arasında çocuklar, velayeti babaya da verilebilir. Ancak, çok istisnai durumlarda bu olay geçerli olmaktadır.
• Okul çağındaki çocuklar için, anne ve babanın çocuğa sunacağı imkanlar göz önünde bulundurularak karar verilir.

1. Çocuğun Fikri Soruluyor Mu?

(Kaynak 1) Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararına göre, kendini ifade edebilecek 8 yaş ve üstü çocuklarının fikrinin alınacağını açıkladı. Davalarda karar verilmeden önce çocuğa “Anneni mi, babanı mı istiyorsun?” sorusu yöneltilecek.

1. Velayetin Değiştirilmesi Nedir?

(Kaynak 1) Esasen velayetin boşanma davası sonucunda tek tarafa verilmesidir. Velayetin değiştirilmesi, tarafın çocukla yeteri kadar ilgilenmemesi, hakkın getirdiği yükümlülükleri yerine getirmemesi sonucunda ortaya çıkar.

1. Velayetin Kötüye Kullanılması Nedir?    

 Velayet görevi, ana-babanın velayeti altındaki çocuğun kişilik ve mallarına ilişkin hakları, yetki ve yükümlülüklerini içine almaktadır. Ana-babanın çocukların kişiliklerine ilişkin hak ve sorumlulukları vardır (Ve doğal olarak bunların gerçekleştirilmesi zorunludur.) Bununla birlikte velayet ile ilgili şartlar gerçekleşmediği halde, ana-babanın velayet görevlerine müdahale edilemez.

4721 sayılı TMK’nın konuya ilişkin 324.maddesi şu düzenlemeyi içeriyor:

• “Ana ve babadan her biri, diğerinin çocuk ile kişisel ilişkisini zedelemekten, çocuğun eğitilmesi ve yetiştirilmesini engellemekten kaçınmakla yükümlüdür. Kişisel ilişki sebebiyle çocuğun huzuru tehlikeye girer veya ana ve baba bu haklarını birinci fıkrada öngörülen yükümlülüklerine aykırı olarak kullanırlar veya çocuk ile ciddi olarak ilgilenmezler ya da diğer önemli sebepler varsa, kişisel ilişki kurma hakkı reddedilebilir veya kendilerinden alınabilir.”

Bu maddeye göre velayetin düzenlenmesinde asıl amaç, küçüğün yararını koruyup geleceğini gözetmek olduğundan, çocuğun ruhsal veya fiziksel gelişimini engelleyen her olay değerlendirilerek sonuca ulaşılmalı; velayet belirlenmesi veya düzenlenmesinde çocuğun yararı düşünülerek kötüye kullanım araştırılmalıdır.