Yoksulluk Nafakası Nedir?

Yoksulluk nafakası nedir? sorusuna Av. Ömer KARTAL şöyle cevap vermektedir.                    

(Av. Ömer KARTAL’IN web sitesinden alıntıdır.)

Yoksulluk Nafakası Nedir?

İki yetişkin bireyin ilgili kurumlara başvurarak yasalar önünde hayatlarını birleştirmesine evlilik denir. Toplumdaki her bireyin mutlu ve huzurlu bir gelecek beklediği evlilik kurumu, kişisel ve çevresel bir takım problemlerden dolayı sarsılabilmektedir. Bu problemler kimi zaman eşlerin karşılıklı dayanışma ile kolayca atlatabildiği sorunlar olurken kimi zaman da evliliği sürdüremeyecek derecede büyük sıkıntı barındırabilir. Çiftler karşılaştıkları engelleri aşamayacaklarını ve birlikteliğin devam edemeyeceğini düşündükleri zaman da yine ilgili kurumlara başvurarak evliliklerini sonlandırmaya karar verirler. Bu aşamaya boşanma işlemi denilmektedir. Evlilik sürecini yasalarla koruma altına alan devlet, evlilik sonrasında çiftlerin mağdur olmaması için de bir takım düzenlemeler yapmıştır. Bu düzenlemelerden birisi nafakadır.

Nafaka Nedir?

Boşanma talebiyle mahkemeye başvuran çiftlerden, boşanma nedeniyle maddi sıkıntılar yaşayabilme ihtimali olan aynı zamanda karşı tarafa göre fazla kusura sahip olmayan eşe, diğer tarafın vereceği aylık maddi desteğe denir. Türk Medeni Kanunu 175. Maddede boşanmada nafaka talebi şu şekilde belirtilmiştir: ‘’Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek taraf, kusuru daha ağır olmamak şartıyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka talebinde bulunabilir. Yükümlüsünün kusuru aranmaz.’’ Boşanma sonrasında nafaka(alimony) hakkı, geçim durumu daha düşük olan erkeklere de bağlanabilmektedir. Genellikle bu hakkın kadınlara tanınmış olmasının sebebi, erkeklere oranlara çalışma hayatı ve maaş durumunda daha kısıtlı olanaklara sahip olmalarıdır. Nafakalar ödenme zamanı ve özelliklerine göre dörde ayrılır. Bunlar Tedbir, İştirak, Yardım ve Yoksulluk nafakalarıdır.

Yoksulluk Nafakası Nedir?

Nafaka kavramının genel mantığını içeren bir tanıma sahiptir. Evlilik birlikteliğinin boşanma nedeniyle sonlandırılmasının ardından maddi olarak sıkıntı yaşayacak ve yoksulluğa düşecek tarafın, diğer eşten talep ettiği nafaka türüne denilmektedir. Bu nafakayı alabilmenin ilk ve en önemli şartı boşanma kaynaklı olarak bir yoksulluğa düşmüş olmaktır. Mahkemenin yapacağı değerlendirmelerde kişi, yeme, içme barınma, sağlık ve kültürel faaliyetler gibi insanın varlığını sürdürebilmesi için gerekli olan ihtiyaçları karşılayamama durumu söz konusu ise eğer, yoksulluk nafakası talebi kabul edilir. Ayrıca dava sürecinde maddi ve manevi tazminat alma hakkına sahip olan eş aynı zamanda yoksulluk nafakasını(poverty alimony) da alabilmektedir.

Kusurluluk Durumunun Yoksulluk Nafakasına Etkisi Var Mıdır?

Boşanma davası sürecinde mahkeme tazminat ve nafaka kararlarını alırken çiftlerin kusurluluk hallerini de göz önünde tutmaktadır. Ancak yoksulluk nafakasında, eşlerin kusurlarının eşit olması ya da nafakayı ödeyecek kişinin hiç kusurunun bulunmaması halinde bile mahkeme yoksulluk nafakasını yükümlü kılar. Bunun yanında, yoksulluk nafakası talebinde bulunan eş, diğerine göre daha ağır kusurlu ise eğer, nafaka talebi kabul edilmez. Nafaka talebinde bulunan eş, karşı taraf ile eşit ya da ondan daha az kusura sahip ise eğer nafaka almaya hak kazanır.

Yoksulluk Nafakasının Belli Bir Süresi Var Mıdır?

Mahkeme yoksulluk nafakasına(poverty alimony)hükmederken herhangi bir süre sınırlaması koymaz. Ancak, nafakayı alan kişinin başka birisiyle evlenmesi ya da nafakayı alanın veya verenin hayatını kaybetmesi durumunda nafaka hükmü kendiliğinden ortadan kalkar.  Ayrıca nafaka alan kişinin maddi durumunun iyi duruma gelmesi de nafakanın mahkeme kararı ile kaldırılabilme olasılıklarındandır. Bunların yanında nafakayı alan eş, evlenmemesine rağmen evliymiş gibi bir ilişki veya haysiyetsiz bir yaşam sürüyorsa eğer, nafaka hakkı mahkeme kararı ile elinden alınabilir.

Yoksulluk Nafakası Arttırabilir Mi?

Türk Medeni Kanunu’nun 176. Maddesinin 4. Bölümüne göre yoksulluk nafakasının tarafları, maddi durumlarının olumlu ve olumsuz anlamda değişkenlik göstermesi halinde ilgili mahkemeye başvurarak mevcut nafaka miktarında arttırma ya da azaltma talebinde bulunabilirler. Mahkeme iki tarafın da mali özelliklerini dikkate alarak uygun ve hakkaniyetli bir karar vermeye çalışır. Özet olarak; yoksulluk nafakası nedir? sorusunu konu edinen yazıda, söz konusu nafaka çeşidi ile ilgili diğer özelliklere de ye verilmiştir.